Phân tích bài chạy giặc của nguyễn đình chiểu

Sun, 02 / 2018 4:04 am | admin

Đề bài: Phân tích bài chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu

Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ lớn của dân tộc, đồng thời ông cũng là một vị quan thanh liêm có lòng yêu nước thương dân. Vì vậy, thơ ông thường thấm đẫm những tình cảm yêu thương và xót xa cho nhân dân trong hoàn cảnh lầm than, khổ cực. Chạy giặc là một trong những tác phẩm đầu tiên của văn học yêu nước chống Pháp nửa cuối thế kỉ XIX do Nguyễn Đình Chiểu sáng tác. Đến với tác phẩm, ta sẽ được chứng kiến cảnh Chạy giặc rất thương tâm của nhân dân và tình cảm của tác giả trước nỗi đau mất nước tan hoang, xác xơ.

Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây,

Một bản cờ thế phút sa tay

Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy,

Mất ổ bầy chim dáo dác bay.

Bến Nghé của tiền tan bọt nước,

Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây.

Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng

Nỡ để dân đen mắc nạn này?

Tiếng súng Tây bất chợt vang lên, báo hiệu cuộc tấn công bắt đầu. Không ai có thể lường trước được sự việc. Tiếng súng Tây phá vỡ cảnh làng quê yên vui êm ấm bấy lâu nay, khiến lũ trẻ nháo nhác bỏ nhà chạy. Hai từ lơ xơ gợi lên niềm xót thương vô cùng. Bầy trẻ nhỏ một mạch chạy để thoát lấy thân mình như bầy chim non dáo dác bay vì mất ổ. Cảnh tượng diễn ra thật thương tâm và đau xót. Giặc đến, chúng cướp bóc toàn bộ của cải của nhân dân. Chưa thỏa mãn thú tính, chúng còn tàn phá bằng cách đốt cháy hết nhà cửa của dân khiến mọi người giờ đây lâm vào tình cảnh bi thương, màn trời chiếu đất. Con trẻ bơ vơ không nơi nương tựa. Làng quê đã nghèo nay lại còn tiêu điều, xơ xác và trống trơ

Đứng trước sự tàn ác của quân giặc, một mình tác giả làm sao có thể chống lại được chúng. Ông tự đưa ra câu hỏi khiến người đọc cũng cảm thấy băn khoăn:

Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng,

Nỡ để dân đen mắc nạn này?

Những trang anh hùng thường ngày vẫn được tụng ca nay đâu rồi? Sao không thấy ai đứng lên nâng đỡ những nỗi đau đớn này cho nhân dân? Lúc gặp nạn, lúc lâm nguy mới có thể thấu hiểu được ai là anh hùng thực sự. Câu hỏi của tác giả vừa nêu lên sự xót thương cho nhân dân khi không được ai chở che, bảo vệ, vừa bày tỏ sự phẫn uất thái độ của triều đình trước cảnh nước mất nhà tan.

Giá như những từ ngữ, những câu thơ của Nguyễn Đình Chiểu có thể biến thành ngọn giáo, thành lưỡi kiếm sắc nhọn để giết hết lũ quân thù tàn bạo kia thì nhân dân sẽ mừng vui biết chừng nào. Nhưng tiếc rằng, Nguyễn Đình Chiểu chỉ có thể dùng thơ để bày tỏ tấm lòng của mình với nhân dân, với đất nước. Ông cũng mong có cơ hội để tự tay trả thù cho dân mình. Dù sao đi nữa, tấm lòng của ông cũng rất đáng nể trọng. Đồng thời qua đó, ta hiểu được sự hèn nhát, vô trách nhiệm, vô lương tâm của triều đình khi giặc đến tàn phá cuộc sống của nhân dân.

Qua những từ ngữ, hình ảnh giàu tính gợi hình, gợi cảm của Nguyễn Đình Chiểu, có thể nói Chạy giặc là tiếng khóc não nề xót xa của chính tác giả trước cảnh nước mất nhà tan, tang hoang cả một vùng trời. Dù ông chưa trực tiếp hành động đấu tranh chống lại kẻ thù, nhưng bài thơ của ông đã vực lên tinh thần chiến đấu dũng mạnh của nhân dân ta trong những cuộc kháng chiến cứu nước, cứu đời.

>>> XEM THÊM :