Phân tích hình tượng sóng trong bài thơ Sóng

Fri, 08 / 2018 2:12 am | admin

Phân tích hình tượng sóng trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh

Ôi tình yêu muôn thuở có ai định nghĩa được thành lời? Người mượn trăng, mượn gió, mượn mây để nói hộ lòng mình. Còn Xuân Quỳnh lại mượn hình tượng sóng, thậm chí hóa thân mình vào hàng trăm con sóng nhỏ để mong được vỗ vào bến bờ tình yêu. Trong trái tim nóng hổi của người con gái trẻ ấy, tình yêu thật bất tận, giống như nghìn con sóng đang xô bờ trước mắt. Từ nguồn cảm hứng đó, Xuân Quỳnh đã viết lên bài thơ Sóng, mượn sóng để gửi gắm bao nhiêu nỗi niềm, tâm tư.

Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ.

Con sóng của biển cả và con sóng của trái tim người nữ thi sĩ trẻ đang hòa vào nhau làm một. Cả hai đều có những cung bậc trạng thái biểu hiện khác nhau tùy theo từng thời điểm. Khi dữ dội, khi lại dịu êm. Lúc ồn ào, nhưng rồi lại lặng lẽ. Con sóng của biển cả thay đổi trạng thái theo thời tiết tự nhiên, còn con sóng của Xuân Quỳnh biến đổi đột ngheo theo tâm trạng, theo cảm xúc trong tình yêu. Hình tượng Sóng tìm ra tận bể là hình ảnh thật khi sóng xô ra biển lớn, nhưng cũng là hình ảnh ẩn dụ cho niềm khát khao được vươn mình tới tình yêu lớn lao của Xuân Quỳnh. Trái tim cô bé nhỏ nhưng tình yêu vô biên vô tận. Con sóng muôn đời vẫn thế dẫu thời gian có vô tình trôi qua bao tháng ngày. Và tình yêu cũng vậy, thời gian dài đằng đẵng càng làm cho tình yêu thêm sâu đậm, thiết tha.

Trước muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu?

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau

Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức.

Dẫu xuôi về phương bắc

Dẫu ngược về phương nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh – một phương.

Đứng trước sóng xô biển lớn, Xuân Quỳnh lại nhớ tới người yêu, cô thổ lộ lòng mình một cách nhẹ nhàng nhưng thẳng thắn và mạnh dạn. Cùng thời ấy, có thể nhiều người con gái chỉ dám ôm ấp tình cảm dấu kín trong lòng, nhưng Xuân Quỳnh không muốn tình yêu bị kìm nén. Tình yêu trong cô rất nồng nàn, ấp áp, phóng khoáng và tự do nhưng luôn chung thủy với duy nhất một người. Con sóng của biển cả với con sóng của tình yêu vẫn luôn song song tồn tại. Sóng bất diệt và tình yêu vĩnh cửu. Xuân Quỳnh đã để tình yêu của mình và hình tượng sóng ngang hàng nhau. Điều đó càng chứng tỏ sức mạnh và lời hứa hẹn về tình yêu trong cô. Xuân Quỳnh không biết được Sóng bắt đầu từ đâu hay Gió bắt đầu từ đâu, cũng như những xúc cảm khó nói của tình yêu, chính Xuân Quỳnh cũng không biết Khi nào ta yêu nhau. Chỉ biết rằng tình yêu giờ đây như những con sóng ngoài khơi kia. Dẫu bến đỗ đang ở một nơi rất xa, nhưng Xuân Quỳnh vẫn luôn gìn giữ con sóng trong lòng mình. Thậm chí, có những lúc, con Xuân Quỳnh không thể kiểm soát được những nỗi niềm ấy, cô thốt lên:

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức.

Tình yêu đậm sâu và da diết. Tình yêu hóa thành sóng hay sóng hóa thành tình yêu? Sóng đang ngập tràn trong trái tim nhà thơ. Dẫu cho sóng có đi trăm ngàn ngả, hay xô tới trăm bến bờ, nhưng con sóng của Xuân Quỳnh chỉ hướng về duy nhất một phương, đó là phương anh. Chỉ cần nơi ấy có anh, con sóng của em nhất định sẽ tới bờ.

Ở ngoài kia đại dương

Trăm ngàn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở

Cuộc đời tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa

Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ.

Hình tượng sóng lúc này đã trở nên lãng mạn hơn, nhiều xúc cảm hơn, đầy da diết, nhớ thương như nỗi lòng của người con gái trẻ đang thương nhớ người yêu nơi xa. Cô tin rằng dù có muôn vàn cách trở, con sóng nào rồi cũng sẽ xô tới bờ. Từ chẳng của Xuân Quỳnh như nói lên quy luật của tự nhiên về sóng. Mây cũng vậy, dẫu biển rộng lớn mênh mông, mây vẫn vượt biển bay về tận phương trời xa. Như tình yêu của Xuân Quỳnh luôn âm thầm nhưng mạnh mẽ dành cho duy nhất một người mình yêu. Cô ước:

Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ.

Sóng chính là hình tượng cụ thể của tình yêu trừu tượng, là tâm tư, là xúc cảm dạt dào trong lòng nhà thơ. Cô muốn mình tan ra thành sóng, để muôn đời được vỗ vào bến bờ yêu thương, được giữ gìn tình yêu chung thủy. Con sóng ấy thật đẹp, thật cao cả và vĩnh hằng.

Hình tượng sóng xuyên suốt bài thơ với những trạng thái khác nhau theo tâm trạng và cảm xúc của Xuân Quỳnh. Con sóng thật và con sóng lòng xô vào nhau, cùng nhau vỗ vào bờ cho tới ngàn năm. Dù đời người hữu hạn, nhưng con sóng tình yêu của Xuân Quỳnh vẫn mãi mãi vỗ về duy nhất một phương – phương anh. Bài thơ khép lại với những xúc cảm chân thành và ngôn từ giản dị, đơn sơ, khi mạnh mẽ, khi lại dịu êm. Sau dấu chấm hết cuối bài, người đọc tin rằng người mà Xuân Quỳnh hướng tới nhất định sẽ có ngày cùng cô đứng trước biển khơi, cùng ngắm hàng trăm con sóng nhỏ, cùng vỗ vào nhau tới vô cùng, vô tận.

>>> XEM THÊM: